GAYRİMENKUL ALIM VE SATIMINDA BİLMENİZ GEREKENLER :

Gayrimenkul alım satımında, vergi yasaları ve harçlar yasasında yer alan bazı özel hükümlerin bilinmesi gerekiyor. Alınacak gayrimenkulün geçmiş yıllardan borcu olup olmadığı, tapu değeri belirleme konusunda dikkat edilmesi gereken ayrıntılar önemli olduğu için bazı durumlarda tapunun kimin üstüne yapılacağı da önem kazanıyor.
Satış sırasında, satıştan doğan gelirin vergilendirilmesi, vergi istisnaları (Şirketler), harçlar satıcıların dikkat etmeleri gereken konular.
Gayrimenkul alım satımı yaparken bilmeniz gerekenler aşağıda maddeler hakkında sunulmuştur.


1) Almayı düşünüdüğünüz gayrimenkulün geçmiş vergi borcu olup olmadığını mutlaka kontrol edin.


2) Yapımı tamamlanmış gayrimenkul alanların, geçmiş yıllarda tahakkuk etmiş emlak vergilerinin ödenip ödenmediğini yani, emlak vergisi borcunun olup olmadığını araştırmaları gerekiyor. Bu konuyla ilgili yatırılmış vergilerle ilgili satıcıdan makbuzları göstermesini istemek ve makbuzların birer kopyasını muhafaza etmek doğru bir davranış biçimi olacaktır.


3) Emlak vergisi Kanunu 30.maddesinin son fıkrasına göre; satış konusu gayrimenkulün, satıldığı yıl ve geçmiş yıllara ait ödenmemiş emlak vergisinin ödenmesinden, alıcı ve satıcı müteselsilen sorumludur. Gayrimenkulü satın alan kişi, satın aldığı tarihten önceki yıllara ait emlak vergisi borçlarını ödedikten sonra gayrimenkulün önceki sahibinden bu miktarı talep edebilir.

ALIM SATIM SIRASINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR :

Alınacak emlağın tapu kaydı mutlaka önceden kontrol edilmeli.
Emlak satış değerinin düşük gösterilmesi halinde tapu sicil müdürlüğü işlem yapmaktan kaçınamaz.
Satış bedelinin emlak beyan değerine yeniden değerleme oranı uygulanmak suretiyle bulunacak değerden düşük olması halinde, Vergi Usul Kanununa göre cezalı olarak tahsil edilir.
Satıcı istediği takdirde satış bedelinden arta kalan kısım için kanuni ipotek tesis edebilir.
Alıcı inşaat halindeki bir daireyi satın alırken, tapu sicil müdürlüğünde projeyi açtırıp alacağı daireyi kontrol edebilir.
Alıcı ve satıcıların, tapu sicil müdürlüğünde imzadan önce okunması için verilen resmi senedi çok dikkatli okumaları gerekir.
Satıcı, tapu sicil müdürlüğünde taşınmazın konuşulan değerini imzadan önce alması gerekir.
Kat irtifakinin kurulup kurulmadığına, iskanın, yani yapı kullanım izninin alınıp alınmadığına dikkat edin.
Eğer alacağınız gayrimenkul inşa halinde ise müteahhidinin mali durumunu araştırın.
Müteahhidin kat karşılığı yaptığı bir inşaattan gayrimenkul alıyorsanız, müteahhitle mukavele yaparak, yaptığınız mukaveleye bitirme tarihi ve kullanılacak malzemeleri tek tek yazarak, gerekli miktarda tazminatları ilave etmelisiniz.
Alacağınız gayrimenkul kiracılı ise öncelikle kiracı ile yapılan kira kontratını incelemeniz, kiracıyla bizzat görüşmeniz ya da kiracı tahliye taahhüdü vermis ise tahliye taahhüdündeki tarih ile kontrat tarihini karşılaştırmanız gerekir.
Satış sonrası gelebilecek elektrik ve su gibi borçlardan kurtulmak için eski malikten, bu borçlardan onun sorumlu olduğuna dair imzalı bir belge alın.


SATIŞ ESNASINDA GEREKLİ BELGELER :

Satılması gereken taşınmazın varsa tapu senedi,
Alıcı ve satıcının nüfus cüzdanları,
Satıcının 1, alıcının 2 adet son altı ay içinde çekilmiş vesikalık fotoğrafları,
Alıcı ve satıcının vergi dairesinden alınmış vergi kimlik numaralarını gösterir belge,
Zorunlu deprem sigorta poliçesi,
Eğer malikin temsilcisi geliyor ise, temsile ilişkin belge ( vekaletname vb. ) ile temsilcinin nüfus cüzdanı ve 1 adet vesikalık fotoğrafını yanında bulundurması gerekir.

GAYRİMENKULÜN DEĞERİ

Gayrimenkulün tapu değerinin tespiti oldukça önemlidir. Başlıklarla incelersek;

1. Gelir Vergisi bakımından:
Gayrimenkuller, alındıkları tarihten sonraki 4 yıl içinde satıldıklarında, satıştan sağlanan kazanç "Değer artışı kazancı" olarak beyan edilir ve gelir vergisi ödenir. (GVK geçici md. 56/D-6). Yatırım amaçlı gayrimenkul alanların, özellikle 4 yıldan önce satışı öngörülen gayrimenkullerin alış bedelini düşük göstermemeleri doğru olur. Düşük tapu değeri, satış sırasında çok yüksek kar oranları yaratabilir. Böylece ödenmesi gereken yüksek vergilerle karşılaşılması söz konusu olur.


2. Gelir Vergisi İstisnaları:
Miras kalan gayrimenkullerin satışından doğan kazançlar gelir vergisinden muaf tutulmuşlardır.


3. Emlak Vergisi İstisnaları:
Emekliler, şehit dul ve yetimlerin, gaziler, 200 metrekareyi geçmeyecek bir tek konuta sahip olmaları durumunda emlak vergisinden muaf tutulmuşlardır.


4. Harç bakımından:
2001 yılı itibarı ile gayrimenkullerin harca esas olan değeri yüzde 56 oranında arttı. Eğer gayrimenkul alırken gerçek alış bedeli, tapu harcına esas olan tutardan düşük ise, gerçek alış bedelinizi tapu senedine yazdırabilirsiniz. Bu istek tapu işlemleri sırasında yapılmalıdır. Mal beyanı açısından kamu görevlilerini, Nereden Buldun sorgusu nedeniyle vatandaşların tümünü ilgilendiren bu durumu mutlaka göz önünde tutun.


5. Harç oranları bakımından:
Gayrimenkul alım satımında alıcı ve satıcılar, tapu harcına esas değer üzerinden binde 15 oranında harç öderler.